Cũng như các nguyên vật liệu xây dựng khác, gỗ cũng chịu ảnh hưởng lớn từ việc nấm mốc sinh sôi. Không chỉ làm suy giảm tính thẩm mỹ, nấm mốc còn từ từ làm hư hại gỗ từ bên trong dẫn đến thay đổi thậm chí hư hại hoàn toàn kết cấu của gỗ.
Trong môi trường kín như môi trường trong nhà, việc nấm mốc sinh sôi trên đồ gỗ còn mang lại hiểm hoạ tiềm tàng khi phấn của nấm mốc lơ lửng trong không khí, một vài trường hợp nghiêm trọng sẽ gây dị ứng và ảnh hưởng đến sức khoẻ của gia đình bạn.
Vậy làm sao để xử lý nấm mốc xuất hiện trên gỗ?
Chúng ta thường quen miệng gọi tất cả các trương hợp nấm mốc xuất hiện trên gỗ là "nấm mốc" nói chung. Tuy nhiên, có sự khác biệt rõ rệt giữa các hiện tượng nấm mốc, và chung quy lại có thể được phân loại thành 2 loại chính như sau:
NẤM MỐC BỀ MẶT - MILDEW
Mildew là loại nấm mốc xuất hiện trên bề mặt của nguyên vật liệu. Chúng ta có thể nhận biết qua ngoại quan giống như bột, thường có màu trắng hoặc xám. Trong cả 2 trường hợp, mildew thường nhẹ hơn vì nấm mốc dạng này thường chỉ hoạt động mạnh trên bề mặt nguyên vật liệu đặc biệt là bề mặt sơn phủ, ít có chiều hướng ăn vào lõi của nguyên vật liệu.
NẤM MỐC ĂN SÂU VÀO GỖ - MOLD
Mold là loại nấm mốc phát triển mạnh mẽ trong điều kiện ẩm ướt, có thể hình thành từ bên trong nguyên vật liệu và xì lên bề mặt / hoặc hình thành từ bề mặt và phát triển ăn sâu vào lõi của nguyên vật liệu. Màu sắc thường thấy của Mold là: đen, xanh, nâu đỏ.
Trong cả 2 trường hợp, Mold là trường hợp gây hại nhất cho sức khoẻ vì khả năng phát tán phấn trong không khí.
VẬY, NẤM MỐC TỪ ĐÂU MÀ HÌNH THÀNH?
Chúng ta cần xác định một điều, phấn của nấm mốc lúc nào cũng lơ lửng trong không khí xung quanh ta, mật độ có thể thưa hoặc dày nhưng không bao giờ hoàn toàn sạch 100%. Dưới điều kiện cần và đủ, phấn này sẽ bám vào bề mặt vật chủ, phát triển và lại tiếp tục sản sinh ra phấn. Điều kiện cần và đủ này chính là độ ẩm:
- Nước đọng / khả năng thoát nước kém
- Rò rỉ nước
- Môi trường độ ẩm cao
- Mặt tiếp xúc: tiếp xúc trực tiếp với mặt đất,...
PHÒNG & CHỐNG NẤM MỐC TRÊN GỖ
- Kiểm soát độ ẩm: độ ẩm trong gỗ và độ ẩm môi trường phù hợp cho hạng mục thi công trong nhà và ngoài trời. (Tham khảo: Kiểm soát độ ẩm gỗ)
- Khả năng thông toáng: đảm bảo khả năng lưu thông của không khí để hơi nước không bị ứ tụ.
- Đảm bảo khả năg thoát nước: cho bề mặt gỗ, tránh tình trạng đọng nước trong thời gian dài. Ưu tiên việc phát hiện, sửa chữa những khu vực có hiện tượng rò rỉ nước để tránh những ảnh hưởng về sau.
- Sơn phủ hoàn thiện: để bảo vệ gỗ (Tham khảo: Sơn cho gỗ); ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm các dòng sơn có khả năng kháng nấm mốc vi các sản phẩm này giúp kềm hãm sự phát triển của nấm mốc.
- Sử dụng sản phẩm chuyên dụng: cho những vị trí hút nước mạnh (đầu cây); trên thị trường có các sản phẩm Log Sealer chuyên dụng để seal các vị trí đầu cây này, đặc biệt phù hợp cho các công trình ngoài trời.
XỬ LÝ GỐ BỊ NẤM MỐC
Việc đầu tiên trước khi xử lý nấm mốc trên gỗ là xác định mức độ hư hại của gỗ.
Kiểm tra bề mặt bị nấm mốc có dấu hiện bị mềm, mất kết cấu hay không; nếu có, cần loại bỏ, thay mới hoàn toàn vì gỗ này đã bị mục rữa, không thể sử dụng lại được nữa.
Nếu bề mặt gỗ vẫn còn vững chắc, mốc chỉ xuất hiện trên bề mặt hoặc chưa ăn sâu vào lõi thì có thể:
- Xử dụng hoá chất tẩy nấm mốc: giấm, oxy già 3% (đối với trong nhà) hoặc các hoá chất chuyên dụng để thấm sâu, loại bỏ chân nấm từ sâu trong gỗ.
- Sự dụng súng phun nước áp lực để tối ưu quy trình, đẩy nhanh tiến độ (đối với ngoài trời)
- Chà nhám: chờ cho gỗ khô hoàn toàn sau khi tẩy hoá chất; xử lý từ nhám thô đến nhám mịn để trả lại bề mặt gỗ tối ưu cho việc sơn phủ lại
- Lựa chọn quy trình sơn phù hợp: Tham khảo quy trình ứng dụng sơn lót kháng nấm mốc hoặc các sản phẩm sơn có chứa phụ gia kháng nấm mốc. Tư vấn qua với đội ngũ ký thuật của các hãng sơn để được đề xuất sản phẩm / quy trình tối ưu nhất.
- Ngoài việc xử lý / sơn phủ lại gỗ bị nấm mốc, còn cần lập tức khắc phục các nguyên nhân dẫn đến sự hình thành nấm mốc trên gỗ trong khu vực của bạn để hạn chế tối đa việc nấm mốc quay lại.
FAQ Q: Có thể sơn trực tiếp lên bề mặt bị nấm mốc (chưa qua xử lý) được không? A: Không. Sơn không có chức năng diệt nấm mốc. Việc sơn đè trực tiếp lên bề mặt gỗ bị nấm mốc (chưa qua xử lý) sẽ làm giảm khả năng bám của sơn dẫn đến bong tróc / lột sơn. Luôn luôn xử lý và để gỗ khô hoàn toàn trước khi tiến hành sơn lại. ------------------------ Q: Làm thế nào để tránh cho nấm mốc quay trở lại? A: Đảm bảo khụ vực được khô thoáng, lập tức sửa chữa các khu vực bị đọng nước hoặc rò rỉ nước. Đối với môi trường trong nhà: kiểm soát độ ẩm và cải thiện khí lưu để tránh độ ẩm ứ tụ; Đối với môi trường ngoài trời: đảm bảo quy trình sơn hoàn thiện (đủ số nước, thời gian khô tối thiểu,...) đặc biệt tại các vị trí dễ thấm hút nước (đầu cây).
|