Từ lâu, gỗ được xem như một nguyên vật liệu sống trong ngành công nghiệp xây dựng. Không chỉ đem lại độ bền vượt trội theo thời gian, gỗ còn đem lại sự hoà quyện giữa thiên nhiên xung quanh và công trình kiến trúc. Mặt khác, gỗ là một nguồn nguyên liệu xanh thân thiện với môi trường, có thể tái tạo được thông qua công tác trồng và khai thác có kế hoạch.
Vì những đặc tính này, khi môi trường xung quanh thay đổi đặc biệt khi có những biến đổi về độ ẩm trong môi trường, độ ẩm trong gỗ sẽ biến đổi để thích nghi theo môi trường. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến cấu trúc và độ bền của gỗ. Độ ẩm qquá cao có thể làm gỗ bị co ngót, trương phồng hoặc mục rữa. Ngược lại, độ ẩm quá thấp thì gỗ có thể sẽ bị nứt, toác và giảm khả năng chịu lực.
HIỂU VỀ ĐỘ ẨM CỦA GỖ (WOOD MOISTURE CONTENT)
Vì gỗ có tính thấm hút cao, khi độ ẩm tương đối của môi trường xung quanh (RH) thay đổi gỗ có thể hút ẩm hoặc mất đi một lượng độ ẩm nhất định. Điều này làm thay đổi độ ẩm trong gỗ (Moisture Content - MC)
- Khi hút ẩm: Độ ẩm trong gỗ tăng => gỗ sẽ giãn nở
- Khi mất độ ẩm: Độ ẩm trong gỗ giảm => gỗ sẽ co lại
Khi độ ẩm trong gỗ đạt một ngưỡng nhất định không tăng cũng không giảm, chúng ta có thể hiểu là độ ẩm trong gỗ đã nằm trong mức bão hoà hay còn gọi là độ ẩm bão hoà (Equilibrium Moisture Content - EMC). Dựa theo nghiên cứu của tiến sĩ Eugene Wengert, giáo sư và là chuyên gia trong lĩnh vực xử lý gỗ tại Đại học Wisconsin-Madison, độ ẩm trong gỗ tại thời điểm thi công nên nằm trong dung sai không quá 2% so với độ ẩm bão hoà (Được tham chiếu dựa trên độ ẩm môi trường tại khu vực thi công)
|
Độ ẩm trung bình của môi trường tại khu vực thi công |
Độ ẩm bão hoà của gỗ tại khu vực thi công (sau khi độ ẩm trong gỗ được cân bằng) |
|
19 – 25% |
5% |
|
26 – 32% |
6% |
|
33 – 39% |
7% |
|
40 – 46% |
8% |
|
47 – 52% |
9% |
|
TÓM TẮT Luôn luôn phải để gỗ được thích nghi (trong một vài trường hợp còn được biết đến là hồi ẩm) hoặc cân bằng với độ ẩm môi trường tại khu vực thi công. Nếu không tuân thủ, có thể sẽ dẫn đến những sự cố về gỗ và sơn sau khi hoàn thiện / bàn giao.
|
ĐỘ ẨM TRONG GỖ BAO NHIÊU THÌ PHÙ HỢP ĐỂ THI CÔNG / SƠN HOÀN THIỆN
Độ ẩm trong gỗ đạt mức phù hợp hay không còn tuỳ thuộc vào hai yếu tố sau:
- Mục đích sử dụng / hạng mục sử dụng: sàn, trần, vách,...; trong nhà hay ngoài trời
- Độ ẩm tương đối (trung bình) của môi trường tại khu vực thi công / lắp đặt / sơn hoàn thiện
Dựa vào hai yếu tố chính này, chúng ta có thể đúc kết được độ ẩm phù hợp cho gỗ tại thời điểm thi công / sơn hoàn thiện như sau:
- Đối với các hạng mục / sử dụng trong nhà: 6% - 8%
- Đối với các hạng mục / sử dụng ngoài trời: 9% - 14%
Vậy để làm sao để kiểm soát / đo được độ ẩm trong gỗ:
- Đối với các đơn vị thi công, chuyền sản xuất, chuyền sơn: cần trang bị máy đo độ ẩm. Trên thị trường hiện đang có hai dòng máy đo độ ẩm chính cho gỗ: máy sử dung kim đo và máy không sử dụng kim đo (pinless). Việc lựa chọn loại máy đo độ ẩm sẽ phụ thuộc vào phương pháp sản xuất / thi công và độ chính xác mong muốn.
- Lựa chọn đơn vị cung cấp gỗ uy tín, có kiểm soát / thông số độ ẩm trong gỗ tại thời điểm mua hàng. Một vài trường hợp nguồn gỗ trực tiếp từ các lò sấy gỗ thì cần phải để gỗ hồi ẩm tại khu vực thi công để đạt được độ ẩm phù hợp trước khi tiến hành lắp đặt / thi công.
- Kiểm tra và theo dõi dự báo thời tiết khu vực để lên kế hoạch thi công / sơn hoàn thiện phù hợp.
|
TÓM TẮT Nhiều khách hàng vẫn có quan niệm: "Gỗ càng tươi là gỗ càng tốt..." Tuy nhiên, thực tế cho thấy điều hoàn toàn ngược lại khi chúng ta hiểu rõ được mối quan hệ giữa độ ẩm và gỗ.
Việc kiểm soát độ ẩm trong gỗ không đơn giản chỉ là một công đoạn trong quá trình thi công / sơn mà nó còn là nền tảng cho việc chứng minh chất lượng và độ bền của sản phẩm gỗ đã được sơn hoàn thiện.
|
---------------------------------------------------------------------
Source:
Loffer, L. (2025, March 19). Acceptable moisture levels in wood – moisture content. Wagner Meters. https://www.wagnermeters.com/moisture-meters/wood-info/acceptable-moisture-levels-wood/
